Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC) ve Gaz Kromatografisi (GC) Arasındaki 10 Benzerlik

HPLC ve GC arasındaki farklılıklar önceki makale olan "Gaz kromatografisi (GC) ve Yüksek Performanslı sıvı kromatografisi (HPLC) Farklılıkları" yazımızda tartışılmıştı. Bu makale ile, her iki teknikte de ortak olan 10 temel özelliği tartışıyoruz. Bu özellikleri incelerken, temel kromatografi anlayışınızı hatırlayacak ve en popüler iki ayırma tekniği arasındaki ortak noktaları göreceksiniz.

1. Ayrım Tekniğinin Temel Prensibi

Bir karışımın bileşenlerinin ayrılması, tanımlanması ve nicelenmesi, her iki tekniğin de altında yatan ortak amaçtır. Bu; kolonlar, mobil fazlar, sabit fazlar, dedektörler ve çalışma koşulları seçimiyle sağlanır.

2. Mobil Fazın Rolü

Numunenin kolona ve kolondan ayrılan bileşenlerinin de detektöre sıralı bir şekilde taşınmasında mobil faz önemli bir rol oynar. Hem HPLC hem de GC aynı prensipte işlev görürken, tek fark HPLC'nin sıvı mobil faz kullanması, GC'nin ise taşıyıcı olarak bir gaz kullanmasıdır.

3. Örnek Girişi

Hem GC hem de HPLC, sıvıların ve çözünmüş katı karışımların analizini yapabilir, ancak gazlı karışımlar da GC kullanılarak rutin olarak analiz edilir. Numune yerleştirme teknikleri genellikle yaygındır. Sıvı numunelerin verilmesi için gaz geçirmez bir şırınga yeterlidir. Gazlar için Tddler torbaları veya otomatik numune alıcı (manuel veya otomatik çalışma) kullanılır. HPLC sistemlerinde mobil faz daha yüksek basınç altında hareket ettiğinden doğrudan şırınga enjeksiyonu mümkün değildir. Manuel numune giriş valfinde sabit hacimli bir loopa doldurmak için bir şırınga kullanılır ve valf pozisyonunun değişmesiyle loop içindeki tüm numune mobil faz tarafından kolona taşınır. Otomatik numune alıcılar, numune sayısı fazla olduğunda otomatik çalışma için büyük bir yardımcıdır.

4. Sabit Fazlar

Kolonların içindeki numune bileşenlerinin ayrılması, numune bileşenlerinin sabit faz ile hareketli taşıyıcı hareketli faz arasındaki dağılımı temelinde gerçekleşir. Dağılım, numune bileşenleri ve sabit faz malzemeleri arasındaki fiziko-kimyasal etkileşimlerden etkilenir. Bir istisna olarak ayrıştırma moleküllerinin boyutundaki farklılık nedeniyle ayırmanın gerçekleştiği Jel Geçirgenlik kromatografisi verilebilir.

5. Bant Genişletmesi

Bant genişletmesi gibi dur durum oluşması ayrılmış piklerin çakışmasına ve birleşmesine yol açtığı için çözünürlük kaybına önemli ölçüde neden olabilir. Van Deemter denklemi, bir GC veya HPLC kolonunun genel verimliliğini tanımlar ve difüzyon, kütle transferi ve mobil fazın hızı gibi faktörleri dikkate alır. İlişki, hem GC hem de HPLC ayrımları için bant genişletme ve çalışma koşullarının optimizasyonunun anlaşılmasına yardımcı olur.

6. Pik Tepkisi

Hem GC hem de HPLC kromatogramları benzer görünüyor. Yanıt, her iki durumda da pik şeklindedir ve ayrıştırılan bileşiğin konsantrasyonu, pik şiddeti/yüksekliği veya pik  alanı ile orantılıdır.
Hem HPLC hem de GC'de nicel analizler için temel olarak dört yöntem kullanılır:

• Pik alanların normalizasyonu
• İç/Dahili standart yöntem
• Dış/Harici standart Yöntem
• Standart ekleme (spike) yöntemi

7. Referans Standartlar

Kantitatif analizin temeli, numune yanıtının saf bir referans bileşiğininkiyle karşılaştırılmasıdır. Bu tür referans çalışma standartlarının zaman zaman, belirlenmiş parametrelerinin uluslararası kabul görmüş standardizasyon kuruluşlarından temin edilen sertifikalı malzemelere kadar izlenebilir standartlarla karşılaştırılması yoluyla doğrulanması gerekir. Rutin analizde, belirtilen çalışma koşulları altında GC veya HPLC sistemlerine enjekte edilen standartların alıkonma süresini doğrulamanız gerekir.

8. Ortak Uygulama Yazılımları

En yüksek analiz ve veri işleme yaygın olduğundan üreticiler çoğunlukla ortak HPLC ve GC uygulama yazılımları sağlar. Sistemlerin aynı üreticiden temin edilmesi ve çoklu kullanıcı lisanslarının alınması durumunda bu büyük bir avantajdır. Bu tür yazılımlar ayrıca operasyonel parametrelerin ve yöntem sıralamasının ayarlanmasına da yardımcı olur.

9. Diğer Tekniklerle Beraber Kullanımı

Hem GC hem de HPLC, mükemmel çözünürlükler ve yüksek hassasiyetler elde etmek için Kütle Spektroskopisi ile başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Her iki teknik de , ayrılmış karışım bileşenleri üzerinde yapısal doğrulamalara ulaşmak için FT-IR ile başarılı bir şekilde birleştirilmiştir.

10. Kolon Verimliliğinin İfadesi

Hem HPLC hem de GC kolonlarının verimliliği, teorik plakaya (HETP) eşdeğer Yükseklik cinsinden ifade edilir. Bu değer, kullanımları üzerinden hem GC hem de HPLC kolonlarının faydalı ömrünün ve kolon performansının belirlenmesinde kullanılır.

Hem GC hem de HPLC, kromatografik analitik laboratuvarların temel taşlarıdır ve aralarındaki farkları bilmek önemli olmakla birlikte, eldeki belirli bir uygulama için doğru yönteme karar vermek için benzerlikleri anlamak eşit derecede önemlidir.